Pocztówka z czasu Zagłady

Pocztówka z czasu Zagłady - nadana do Grybowa w styczniu 1941 roku ze Stryja, przez Rachelę Weinberger, wnuczkę właścicieli grybowskiego pałacu (Rynek 9 - dziś "Caritas"), do Zofii Krieger, córki właściciela hotelu w rynku.

Dwie przyjaciółki rozdzielone w dwóch strefach okupowanej Polski. Zofia pozostała w Grybowie, w Generalnym Gubernatorstwie, jej brat Moniek i ojciec Abraham uciekli do Stryja, podobnie jak Rachela, która o nich wspomina. Przesyła pozdrowienia dla Hanki, Gici i Ewusi, w języku polskim.

Rachela urodziła się w 1918 r. w Grybowie jako córka Zalela i Małki zd. Regenbogen. Dziadkowie Racheli to ówcześni właściciele pałacu zbudowanego przez Ferdynanda Hoscha: babka Hena Regenbogen zd. Goldberg z Rzepiennika Strzyżewskiego, gdzie działała spora wiejska gmina żydowska, oraz dziadek Schaja Regenbogen, ur. w 1856 r. w Mielcu, zmarły przed wojną.

Hena zginęła w Białej Niżnej. Syn Heny i Schai Pesach z żoną Idą, oraz dziećmi: Józefem i Salą - najprawdopodobniej w obozie śmierci w Bełżcu. Podobnie rodzice Racheli: Zalel, pochodzący z Dukli, i matka Małka, oraz rodzeństwo: Chaskiel i Estera. Regenbogenowie mieli jeszcze córkę Itę Ehrenberg, która prowadziła w pałacu sklep obuwniczy. Również zginęła w obozie.

Wojny nie przeżyła również ani Zofia, ani jej brat Emanuel-Moniek, ani ojciec Abraham.

Co przeżywała w Grybowie w tym czasie Zofia, dwudziestolatka? Matka Helena zmarła dwa lata przed wojną, a babka Laura w 1940. Niemcy odebrali im hotel w rynku. Kim jest "Mecenasowa" - czy to żona adwokata Besena? Mieli córkę Ewę.

Z całej rodziny wiadomo tylko o przeżyciu jednego z synów Regenbogenów - Leon Regenbogen odzyskał po wojnie nieruchomość w rynku i sprzedał ją Kościołowi - i tak staraniem biskupa Karola Pękali powstał w Grybowie, w pożydowskim majątku, oddział Caritas Diecezji Tarnowskiej.

/Kamil Kmak

Pocztówka znaleziona na portalu ebay.com, dane za Rejestrem Mieszkańców z lat 30-40.